Giấc mơ về một cuộc sống tốt đẹp hơn ở xứ người đã tan vỡ, để lại hậu quả nặng nề cho những người lao động nhẹ dạ cả tin. Sau nhiều năm lẩn trốn, Phùng Chin Xuân (sinh năm 1964, trú tại bản Phố Vây, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu), kẻ chủ mưu trong đường dây đưa người vượt biên trái phép, đã ra đầu thú, chấm dứt chuỗi ngày sống chui lủi nơi xứ người.
Ngày 13/02/2025, Phùng Chin Xuân đã tự nguyện đến Đồn Biên phòng Vàng Ma Chải để đầu thú về hành vi "Tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài". Hành động này là kết quả của quá trình đấu tranh không mệt mỏi của lực lượng An ninh điều tra, Công an tỉnh Lai Châu, cùng sự phối hợp chặt chẽ của Phòng chống ma túy và tội phạm Biên phòng tỉnh Lai Châu, Đồn Biên phòng Vàng Ma Chải và chính quyền địa phương.
Ảnh: Đối tượng Phùng Chin Xuân tại cơ quan điều tra.
Từ lời hứa hão huyền đến cạm bẫy nơi xứ người
Theo kết quả điều tra ban đầu, năm 2019, trong thời gian làm thuê tại Trung Quốc, Xuân được một người đàn ông Trung Quốc (khoảng 50 tuổi, trú tại huyện Kim Bình, tỉnh Vân Nam) hứa hẹn sẽ trả công cao nếu đưa được lao động Việt Nam sang làm việc. Với hứa hẹn hấp dẫn được giao làm việc nhẹ và tiền công 100 nhân dân tệ/ngày/người, bao ăn ở, Xuân đã mờ mắt đồng ý.
Ngày 18/3/2019, Xuân đã tập hợp đủ 20 người và tổ chức cho họ vượt biên trái phép qua đường tiểu ngạch thuộc Mốc 64, xã Huổi Luông, huyện Phong Thổ. Tuy nhiên, giấc mơ đổi đời nhanh chóng tan biến khi nhóm lao động bị đưa đến tỉnh Quảng Tây, phải làm công việc phát nương, đào hố trồng cây vô cùng nặng nhọc. Điều kiện sống tồi tệ, không có hợp đồng lao động, không được bảo vệ bởi pháp luật, và đặc biệt, mức lương hứa hẹn ban đầu chỉ là lời nói dối.
Ảnh: Khu vực Mốc 64, xã Huổi Luông, nơi các đối tượng tập trung để vượt biên trái phép.
Sáu tháng bị bóc lột và cuộc trở về trắng tay
Hơn sáu tháng làm việc quần quật, đến ngày 24/9/2019, nhóm lao động yêu cầu được thanh toán tiền công. Tuy nhiên, người đàn ông Trung Quốc liên tục trì hoãn với lý do "công ty chưa nghiệm thu". Để xoa dịu, Xuân và người đàn ông Trung Quốc phát phiếu chấm công và hứa hẹn sẽ thanh toán khi đến chợ biên Dền Suối Thàng, xã Sì Lở Lầu. Cuối cùng, mỗi người chỉ nhận được 1.000 nhân dân tệ, một số tiền ít ỏi so với công sức họ bỏ ra, trước khi bị buộc phải trở về Việt Nam.
Ảnh: Phùng Chin Xuân cùng một số người trong nhóm vượt biên trái phép.
Áp lực và quyết định đầu thú
Về đến Việt Nam, Xuân liên tục bị những người lao động mà mình đưa đi đòi tiền. Xuân gọi điện sang đầu mối bên Trung Quốc thì cũng chỉ nhận được câu trả lời: "Chưa được thanh toán tiền công". Do bức xúc nên ngày 09/01/2020, một số công dân tại địa bàn xã Vàng Ma Chải đã viết Đơn trình báo đến Đồn Biên phòng Vàng Ma Chải, Bộ đội biên phòng tỉnh Lai Châu tố cáo Xuân về hành vi Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép. Không thể trả tiền và sợ bị bắt, xử lý, Xuân bỏ trốn sang Trung Quốc, bắt đầu chuỗi ngày sống chui lủi, không giấy tờ tùy thân, luôn nơm nớp lo sợ.
Lực lượng An ninh điều tra đã sử dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, phân công điều tra viên, cán bộ điều tra dày dặn kinh nghiệm ngày đêm bám sát địa bàn, phối hợp với trinh sát của Phòng chống ma túy và tội phạm Biên phòng tỉnh, Đồn Biên phòng Vàng Ma Chải để xác minh, truy vết. Đồng thời, lực lượng chức năng cũng kiên trì vận động gia đình, người thân kêu gọi Xuân ra đầu thú để hưởng sự khoan hồng của pháp luật.
Những áp lực từ nhiều phía, cùng với sự ăn năn, hối hận về hành vi phạm tội của mình, đã khiến Xuân quyết định quay về Việt Nam. Ngày 13/02/2025, Xuân đã đến Đồn Biên phòng Vàng Ma Chải đầu thú.
Bài Học Đắt Giá và Lời Cảnh Tỉnh
Công an tỉnh Lai Châu đã nhiều lần cảnh báo về những nguy cơ tiềm ẩn của việc xuất cảnh trái phép, đặc biệt là tại các tỉnh biên giới. Tình trạng người dân bị lừa gạt, bóc lột sức lao động, thậm chí mất mạng khi làm việc ở nước ngoài không phải là hiếm.
Sự việc của Phùng Chin Xuân là một bài học đắt giá, không chỉ cho bản thân đối tượng mà còn là lời cảnh tỉnh cho những ai đang ấp ủ giấc mơ đổi đời bằng con đường bất hợp pháp.
Để tránh rơi vào những cạm bẫy tương tự, người dân cần:
- Tìm hiểu kỹ thông tin: Trước khi quyết định đi làm việc ở nước ngoài, hãy tìm hiểu kỹ thông tin về công ty, công việc, điều kiện làm việc, mức lương, chế độ đãi ngộ...
- Lựa chọn kênh xuất khẩu lao động hợp pháp: Liên hệ với các cơ quan chức năng, các trung tâm dịch vụ việc làm uy tín để được tư vấn và hỗ trợ.
- Cảnh giác với những lời hứa hẹn quá hấp dẫn: Đừng để những lời hứa "việc nhẹ lương cao" làm mờ mắt.
- Báo ngay cho cơ quan chức năng khi phát hiện dấu hiệu lừa đảo: Nếu nghi ngờ bị lừa đảo, hãy báo ngay cho công an hoặc các cơ quan chức năng để được hỗ trợ kịp thời.
Đổi đời không thể đến từ những con đường bất hợp pháp – mà chỉ có thể bắt đầu từ sự hiểu biết đúng đắn, những lựa chọn sáng suốt và chấp hành nghiêm pháp luật.
Hiện, vụ án đang được Cơ quan An ninh điều tra, Công an tỉnh Lai Châu tiếp tục điều tra, làm rõ hành vi phạm tội của Phùng Chin Xuân và các đối tượng có liên quan.