Ngăn chặn khai thác vàng trái phép và sự bán mạng của những người phu

Ngày 09/3/2024, Công an huyện Sìn Hồ tiếp nhận nguồn tin từ quần chúng nhân dân về việc anh Lò Văn Hại, SN1993 trú tại bản Noong Hẻo 1, xã Noong Hẻo bị chết chưa rõ nguyên nhân từ nơi khác, gia đình đã tự ý chôn cất theo phong tục. Sau khi tiếp nhận nguồn tin, Lãnh đạo Công an huyện đã giao Công an xã Noong Hẻo đã tiến hành xác minh ban đầu, được biết: Từ ngày 25/02/2024, nạn nhân Lò Văn Hại đi làm thuê khai thác vàng trái phép cho ông Lò Văn Ương, SN 1975, trú tại xã Noong Hẻo, huyện Sìn Hồ. Vào khoảng 17h ngày 08/3/2024, tại điểm khai thác vàng trái phép, nạn nhân đã bị trượt chân rơi xuống 1 hang sâu dẫn đến tử vong tại chỗ, đến khoảng 21 giờ cùng ngày thì gia đình đã khiêng thi thể nạn nhân về đến nhà, ngay hôm sau gia đình đã tổ chức mai táng tại nghĩa trang địa phương.
Căn cứ kết quả xác minh ban đầu, Công an huyện Sìn Hồ đã báo cáo Ban Giám đốc Công an tỉnh. Sau khi nghe báo cáo Ban giám đốc Công an tỉnh xét thấy tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn huyện Sìn Hồ mặc dù đã được UBND tỉnh chỉ đạo giải quyết nghiêm túc, quyết liệt với nhiều giải pháp, đặc biệt từ tháng 10/2022 đã tổ chức đánh mìn sập các hầm lò. Tuy nhiên vẫn có các đối tượng lén lút vào rừng khai thác vàng trái phép, dẫn tới hậu quả nghiêm trọng. Đây là một sự việc nghiêm trọng cần được điều tra, xử lý đúng quy định, không để tình trạng “chủ bưởng dàn xếp” theo kiểu thoả thuận ngầm, các đối tượng “chủ bưởng” khai thác vàng trái phép vẫn ở ngoài vòng pháp luật. Ban giám đốc Công an tỉnh đã giao Phòng Cảnh sát hình sự, Phòng Kỹ thuật hình sự phối hợp Công an huyện Sìn Hồ khẩn trương điều tra vụ việc.

Thực hiện chỉ đạo của Ban giám đốc Công an tỉnh. Các đơn vị chức năng đã triệu tập đối tượng Lò Văn Ương để làm việc. Tại Cơ quan điều tra, Ương khai nhận mặc dù nắm rõ quy định của pháp luật, chủ trương nghiêm cấm hành vi khai thác khoáng sản (vàng) trái phép nhưng vì hám lợi nên từ tháng 8/2023, Ương đã cùng 6 người khác góp tiền mua phương tiện, tuyển “phu” lén lút đến khu vực bãi 6, bãi 7 thuộc xã Noong Hẻo lập lán rồi tổ chức đào xới những hầm lò cũ đã bị chính quyền đánh sập từ năm 2022. Đây là nơi rất xa khu dân cư, nằm trong những cánh rừng rậm nên khó bị phát hiện. Quá trình khai thác Ương cùng những người tham gia đã thu được số lượng lớn vàng, nhiều lần mang đến bán cho tiệm vàng Tuấn Tuyền ở Thành phố Lai Châu và một số cửa hàng vàng khác thu được số tiền hơn 6 tỷ đồng.

Ngày 25/02/2024, Ương đã thuê anh Lò Văn Hại đến khu vực khai thác vàng trái phép thuộc bản Phiêng Trạng, xã Noong Hẻo, huyện Sìn Hồ để đào, xay xát quặng vàng. Khoảng 17 giờ 30 phút ngày 08/3/2024 trong khi anh Hại trèo lên cầu thang trong hang thì bị trượt chân rơi xuống dưới hang (độ cao khoảng 50m) dẫn đến tử vong. Sau khi sự việc xảy ra Lò Văn Ương do lo sợ bị cơ quan pháp luật xử lý nên đã tự thỏa thuận, thống nhất đền bù cho gia đình anh Hại số tiền 250.000.000 đồng, Ương đưa trước 150.000.000 đồng, còn 100.000.000 đồng sẽ gửi sau. Trong ngày 08/3 gia đình nạn nhân đưa thi thể của nạn nhân về khâm liệm, ngay ngày hôm sau đã đưa đi chôn cất tại nghĩa trang bản Noong Hẻo 1, xã Noong Hẻo.
Ngày 10/03 Cơ quan CSĐT Công an tỉnh đã làm việc với Doanh nghiệp tư nhân vàng bạc Tuấn Tuyền có trụ sở tại Phường Đoàn Kết, Thành phố Lai Châu để tiến hành thu thập các tài liệu chứng cứ. Kết quả xác định từ tháng 9/2023 đến tháng 11/2023 Lò Văn Ương đã nhiều lần đến cửa hàng vàng bạc Tuấn Tuyền để cân, xác định tuổi vàng và bán số vàng khai thác trái phép cho cơ sở này, lần nhiều nhất thu được số tiền trên 700 triệu đồng.

Hiện nay Cơ quan CSĐT (Phòng cảnh sát hình sự) đang tiếp tục điều tra, hoàn chỉnh các thủ tục để khởi tố điều tra vụ án vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên, đồng thời tiếp tục điều tra, mở rộng các hành vi vi phạm khác để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân khác có liên quan nhằm quyết liệt thực hiện các quy định của pháp luật và chủ trương chỉ đạo của UBND tỉnh Lai Châu xử lý dứt điểm, không để tái diễn tình trạng khai thác vàng trái phép trên địa bàn tỉnh gây nên nhiều hệ lụy phức tạp, quá trình điều tra theo đúng theo tinh thần “không có vùng cấm” và "xử lý một vụ cảnh tỉnh cả vùng, cả lĩnh vực"